Thứ Tư, 12 tháng 9, 2012

Đặc sản Đà Lạt


Rượu ở Đà Lạt: 
Không chỉ là một thức uống, rượu vang và rượu cần ở Đà Lạt còn gọi là đặc sản, là cái hồn tinh túy của xứ sở sương mù. Nổi tiếng nhất là thương hiệu vang Đà Lạt. Có mặt từ năm 1999, vang Đà Lạt nhanh chóng trở thành thức uống và món quà được nhiều người ưa chuộng.

Vang là sản phẩm được lên men từ các loại trái cây đặc trưng của Đà Lạt như: dâu, nho… Qua quá trình chế biến bằng công thức truyền thống và công nghệ hiện đại, rượu vang ra đời với hương vị thơm ngon, đậm đà, mang tính năng bồi bổ sức khỏe, thường xuyên xuất hiện trên các bàn tiệc, bữa ăn gia đình của nhiều người trên khắp cả nước.

Ngoài rượu vang, Đà Lạt còn có món đặc sản rượu cần của đồng bào dân tộc Tây Nguyên. Hương rượu cần ngon không kém một loại rượu nổi tiếng nào. Bạn sẽ được thưởng thức rượu cần với đồng bào người dân tộc trong những đêm hội cồng chiêng do nhiều công ty du lịch lữ hành ở Đà Lạt tổ chức. Trong không khí giao lưu đầm ấm, trong tiếng cồng chiêng rộn rã, chén rượu cần được mang ra cho mọi người cùng thưởng thức hương vị của phố núi…

Vang Đà lạt thích hợp dùng khai vị, phục vụ trong các lễ tiệc, trong các bữa ăn gia đình.
- Vang Đà lạt đỏ thích hợp với các món ăn chế biến từ thịt màu đỏ (bò, dê, trừu).
- Vang Đà lạt trắng thích hợp các món ăn xà lách, hải sản và thịt trắng (gia cầm, bê, thịt heo). Tuy nhiên bạn có thể sử dụng Vang Đàlạt cho những món ăn mà mình ưa thích, hoặc có thể sử dụng để chế biến các món ăn có sử dụng rượu vang, hoặc pha chế một số loại cocktails.
Cách khui rượu:
- Khui nút chai:
- Mở màng co ngay phần trên cùng của cổ chai.
- Lau mép gờ miệng chai bằng khăn sạch
- Mở nút chai bằng dụng cụ hình xoắn ốc, để mũi nhọn vào chính giữa nút chai, xoay theo chiều kim đồng hồ vào khoảng 30mm tránh xuống sâu quá dễ gây ra những hạt vụn nhỏ do quá trình khoan nút. Sử dụng phần trên của đồ khui tựa vào cổ chai bẩy nút chai lên.
- Lau miệng chai trước khi rót
Khui rượu hộp:
- Gở miếng tròn màu đỏ và nâng nhẹ phần nắp theo đường bấm sẵn.
- Nhẹ nhàng kéo van trong thùng ra ngoài cài vào thành thùng
- Gỡ niêm van
- Ấn xuống để rót
Chọn ly uống rượu vang:
- Chọn ly thủy tinh mỏng, trong suốt không màu, có chân cao 4 - 5 cm, miệng ly nhẵn hơi túm, ly vang trắng nhỏ hơn ly vang đỏ.
Thời gian sử dụng:
- Sau khi khui nếu không dùng hết cần nút kỹ chai, bảo quản trong tủ lạnh, nên sử dụng hết phần còn lại trước 48 giờ.
Bảo quản:
- Sau khi mua rượu nếu không có ý định dùng ngay thì nên bảo quản rượu nơi thoáng mát, đặt nằm chai rượu. Không nên để rượu ở gần nguồn nóng hoặc dưới ánh sáng trực tiếp của mặt trời. Trong quá trình trưng bày phải để đứng chai rượu thì hàng tuần nên đảo chai để rượu làm ướt nút.
- Không phải mọi loại rượu vang đều thích hợp cho tàng trữ lâu để tăng chất lượng rượu. Phần lớn các loại rượu vang trắng nên dùng khi còn trẻ. Các loại rượu vang giàu tan nin được tàng trữ lâu hơn.
Chọn sản phẩm:
- Vang Đà lạt sản xuất với nhiều chủng loại, nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức vang đa dạng của người tiêu dùng Việt Nam.
- Vang Đà lạt demi-sec, Vang dâu tây: có vị hơi ngọt thích hợp cho những người mới uống rượu vang hoặc phụ nữ.
- Vang Đàlat (đỏ, trắng) truyền thống phù hợp với "gu" tiêu dùng rượu vang của người Việt Nam.
- Vang Đà lạt Export, Vang Đàlạt Superior: loại vang cao cấp hơn phù hợp đối với những người sành vang hơn.
- Vang đỏ premium, vang đỏ Bouscaillous
Nhiệt độ sử dụng Vang Đà Lạt:
- Vang Đà lạt đỏ: nhiệt độ sử dụng thích hợp khoảng16 độ C.
- Vang Đàlạt trắng : nhiệt độ thích hợp khoảng 14 độ C. Trước khi sử dụng có thể ướp lạnh bằng cách để trong tủ lạnh hoặc xô đá. Không đặt chai rượu trong ngăn đá tủ lạnh, không để chai rượu quá lâu trong tủ lạnh.
- Rượu vang Bouscaillous : nhiệt độ sử dụng thích hợp 16 – 18 độ C
Chọn sản phẩm và bao bì:
- Vang Đà lạt sản xuất với nhiều chủng loại, nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức vang đa dạng của người Việt Nam.
- Vang Đà lạt demi-sec, Vang dâu tây: có vị hơi ngọt thích hợp cho những người mới uống rượu vang hoặc phụ nữ.
- Vang Đà lat (đỏ, trắng) thông thường phù hợp với "gu" rượu của người Việt Nam.
- Vang Đà lạt Export, Vang Đà lạt Superior: loại vang cao cấp hơn phù hợp đối với những người sành vang hơn.
- Vang Đà lạt sản xuất với nhiều loại bao bì khác nhau: Chai 375ml (12 chai/thùng), chai 750 ml
(6 chai/thùng), hộp 3 lít (4 hộp/thùng)
- Chai 375 ml: thích hợp cho 1 - 2 người dùng trong 1 bữa ăn.
- Chai 750ml: loại chai thông dụng, thông thường rót khoảng 8 ly, vừa dùng 2 - 3 người trong 1 bữa ăn.
- Hộp 3 lít: thích hợp dùng trong các bữa tiệc đông người, các buổi dã ngoại hoặc với những gia đình có thói quen sử dụng vang trong các bữa ăn hàng ngày. Do tác dụng tiện lợi, kinh tế, dễ bảo quản.

Vang Pháp Made in Đà Lạt
Những mẻ rượu vang đầu tiên từ nguyên liệu nho Pháp vừa được sản xuất tại cao nguyên Đà Lạt. Dẫu chưa thể sánh với loại vang nổi tiếng của quê hương giống nho này nhưng đã được những người sành vang đánh giá cao.
Di thực nho Pháp đến Đà Lạt
Với khát vọng làm nên những dòng rượu vang mới trên miền đất lạ, hơn hai thập kỷ qua, anh Daniel (thế hệ thứ tư của dòng họ Carsol chuyên sản xuất rượu vang tại vùng Côtes du Rhône nổi tiếng) đã phiêu bạt đến nhiều nước châu Á như Lào, Myanmar, Campuchia, Nhật Bản, Trung Quốc...
Năm 2000, anh đến Việt Nam, kết hôn với cô gái Việt ở Hàm Tân, Bình Thuận và tốn nhiều công sức nghiên cứu trồng nho Pháp tại xứ sở của nho Việt Nam là Ninh Thuận. Tuy nhiên, anh đã thất bại bởi những vùng đất nắng cháy làm nên vị ngọt của nho ăn trái Việt Nam lại không phù hợp với các loại nho chuyên dùng để sản xuất rượu vang của Pháp.

“Cách đây ba năm, khi đến Đà Lạt tôi cảm nhận vùng đất này có thể trồng được nho Pháp bởi địa hình, khí hậu có những nét tương đồng với Vaucluse. Tôi và lãnh đạo Cty Dalat Beco đã vượt bao ngọn núi để tìm vùng đất thích hợp cho việc lập trang trại.
Sau khi lấy một số mẫu đất gửi về Viện Nghiên cứu Rượu vang Avignon (Pháp) để kiểm tra, chúng tôi hồi hộp chờ đợi và may mắn là đất Tà Nung thích hợp với giống nho Pháp. Chúng tôi đã thành lập Cty liên doanh nho Đà Lạt để sản xuất, chế biến vang Pháp” – Daniel nhớ lại.
50 ngàn cây giống nho các loại (Cabernet, Merlot, Syrah, Caladoc…) nhanh chóng được nhập từ Pháp về trồng trên núi Tà Nung.
Vốn là ông chủ của trang trại nho rộng hơn trăm héc ta ở Pháp, đồng thời là chuyên gia, kỹ sư lão luyện nhưng Daniel không nề hà việc gì: Từ chuyện lái máy cày xới đất, trồng nho, bón phân, phun thuốc, đo độ ẩm, kiểm tra độ sinh trưởng đến hướng dẫn các kỹ sư và nông dân Việt Nam học việc trên đỉnh núi Tà Nung heo hút.
“Đầu tư cả chục tỷ đồng vào chốn rừng núi này, anh không nghĩ là quá mạo hiểm sao?” – “Dĩ nhiên phải chấp nhận rủi ro bởi nếu dễ thì nhiều người đã làm rồi. Nhiều lúc cũng lo ngại bởi vẫn là những giống nho quen thuộc nhưng khi trồng ở miền đất lạ thì quy luật sinh trưởng thay đổi.
Mặt khác, đất Tà Nung có quá nhiều axít nên phải nghiên cứu tìm cách khử để tạo sự cân bằng các chất. Nguyên lý sự khác thường của đất chính là bất ngờ của rượu đã ứng nghiệm bởi trang trại vừa cho thu hoạch lứa nho đầu tiên” – Daniel tự tin.
Giá bằng một nửa vang ngoại nhập
Các loại vang nổi tiếng thế giới được sản xuất từ những loại nho chuyên dùng, trong khi vang Việt Nam thường được chế biến từ loại nho ăn trái (vỏ dày, ít nước, thiếu hương vị đặc trưng từ vùng nho Ninh Thuận) trộn với nước ép trái dâu tằm lên men hay nước cốt nho rượu nhập từ Pháp... Do đó vang Việt Nam chưa có chỗ đứng trong nhóm sản phẩm vang có chất lượng cao trên thế giới như Pháp, Ý...
Kỳ tích của Daniel mở ra triển vọng sản xuất, chế biến những loại vang Pháp chính hiệu tại Việt Nam và một số hãng sản xuất vang hàng đầu của nước ta hối hả vào cuộc.
Doanh nghiệp Anh hùng lao động Cty CP Thực phẩm Lâm Đồng đã liên doanh với Cty P&P Import – Export (Pháp) triển khai dự án trồng 30 hécta nho Pháp tại Đơn Dương với vốn đầu tư gần 23 tỷ đồng.
Cty TNHH Vĩnh Tiến nhập về 3.200 gốc nho Sangiovece, Syrah, Melot… trồng thử nghiệm tại vườn ươm và đang chuẩn bị trồng đại trà trên diện tích 60 hécta tại Lạc Dương. Các huyện này đều liền kề và có độ cao, khí hậu gần giống Đà Lạt.


Để xây dựng thương hiệu quốc tế cho vang Việt Nam, song song với việc hình thành các trang trại nho Pháp, các doanh nghiệp Đà Lạt đã hợp tác với những hãng sản xuất rượu vang nổi tiếng của Pháp để cải tiến công nghệ.
Sau khi Nhà máy sản xuất rượu vang công suất một triệu lít/năm của Cty liên doanh nho Đà Lạt khai trương, Cty TNHH Vang Pháp – Đà Lạt cũng lập dự án xây dựng nhà máy sản xuất rượu vang với công suất tương đương, còn Cty TNHH Vĩnh Tiến xây dựng một nhà máy chế biến rượu vang ở Thung lũng hoa hồng Đà Lạt.
Các nhà máy này đều được xây gần trang trại vì theo các chuyên gia sau khi thu hoạch quả phải đưa vào nhà máy chế biến ngay để nho có thể lên men tự nhiên (khâu then chốt quyết định chất lượng vang) bởi vỏ nho có nhiều chủng men chuyển hóa từ đường trong nước nho thành rượu, có lợi cho sức khỏe.
Những mẻ vang Pháp đầu tiên từ nguyên liệu nho Syrah được lên men tự nhiên tại Thung lũng hoa hồng cho chất lượng cao hơn hẳn các loại vang mà công ty từng sản xuất. Giá một chai vang này là 65 ngàn đồng, chỉ bằng một nửa so với vang ngoại nhập.
Daniel cũng cho rằng độ cao lý tưởng và sự chênh lệch lớn về biên độ nhiệt giữa ngày và đêm ở Đà Lạt sẽ làm cho vang có màu sắc và hương vị đặc biệt, trong khi chi phí đầu tư một hécta nho chỉ bằng 1/3 so với Pháp. Bởi thế, giá thành của vang Pháp tại Đà Lạt sẽ thấp hơn nhiều so với vang chính quốc.
Tuy nhiên các hãng sản xuất phải không ngừng cải tiến để nâng cao chất lượng bởi muốn có một sản phẩm vang thương hiệu quốc tế phải mất từ 10 – 50 năm.

MỨT HOA HỒNG ĐÀ LẠT CÓ 1 KHÔNG 2
Những người bán mứt ở chợ Đà Lạt đon đả mời du khách mua những món mứt mới, và không quên chào mời món mứt hoa hồng. Mới nghe tưởng mình nghe nhầm, khách có khi phải hỏi lại hai ba lần, người bán mứt luôn khẳng định: "Làm bằng hoa hồng thật đó, dùng thử một miếng mứt hoa hồng cho biết mùi vị khác lạ thế nào...".

Quả thật khác lạ và khó tả! Nhấm nháp cánh hoa hồng thơm lựng trong miệng rồi mà còn chưa tin nổi mình đang ăn... hoa hồng! Người ta đã có nước hoa làm từ hoa hồng, trà hoa hồng, nước dưỡng da hoa hồng, hoa hồng tươi ướp hóa chất để giữ lâu cả năm... Nay thì đến lượt mứt hoa hồng. Một cuộc hóa thân ngoạn mục!
Mọng đường, song cánh hồng mứt không quá ngọt, giòn tan trong miệng. Và thật ngạc nhiên khi miếng mứt hoa hồng có vị chua thanh. Hỏi bí quyết làm mứt hoa hồng, người bán mứt chỉ cười không nói. Nhưng không khó để bí quyết bị hé lộ khi phát hiện một hạt quả tắc lẫn trong những cánh mứt tươi đỏ.
Không chỉ xinh đẹp và biểu tượng cho những gì cao quí nhất, hoa hồng còn có những công dụng tốt về mặt y học. Theo y học cổ truyền, hoa hồng có vị ngọt, tính ấm, tác dụng hoạt huyết, điều kinh, tiêu viêm, tiêu sưng. Người Trung Quốc và nhiều nước châu Á đã dùng hoa hồng để chữa bệnh từ rất lâu đời.
Một công thức chữa bệnh ho từ hoa hồng cho thấy hoa hồng chưng với quả tắc và đường sẽ rất hiệu nghiệm. Và như thế, món mứt hoa hồng của Đà Lạt ngoài hương vị thơm ngọt còn có công dụng chữa bệnh ho, thông cổ, thanh tiếng.
Tuy nhiên, giá của món mứt thượng hạng này khá cao: 80.000 đồng/kg.


HỒNG BÌ LÀ MÓN GÌ ?
Hồng bì cũng là món mứt mới xuất hiện ở những gian hàng đặc sản Đà Lạt gần đây. Không xa lạ gì, món mứt này chính là vỏ cam mà ta thường vứt đi. Từng sợi vỏ cam thái nhỏ như những sợi mứt dừa có màu hồng, được đôi tay khéo của người phụ nữ Đà Lạt xên với đường và chút muối, kết lại những hương vị tinh túy của vỏ cam thành hồng bì.
Miếng hồng bì dẻo thơm tan dần trong miệng cũng là lúc mùi thơm the nồng của vỏ cam dậy lên đầy vòm miệng, y hệt như đang nếm miếng vỏ cam còn tươi rói. Hẳn là những ai phải nhăn mặt khi nhai miếng vỏ cam tươi cũng sẽ mê món mứt hồng bì này. Giá của mứt hồng bì không quá đắt như món mứt hoa hồng, chỉ khoảng 40.000 - 50.000 đồng/kg ở chợ Đà Lạt.
TRÁI CÂY- MỘT CHÚT TÌNH PHỐ NÚI
Hồng trái rộ vào mùa thu với các loại: hồng giòn, hồng tàu, hồng khía, hồng trứng… Bơ có vào mùa hè, trái không to như bơ Buôn Mê Thuộc, nhưng dẻovà béo hơn. Đào lông thường có vào cuối xuân, đầu mùa hạ. Trái đào lông khi chưa chín có màu xanh lục, chín có màu phơn phớt hồng, bên ngoài phủ một lớp lông trắng mịn như nhung. Đào lông có vị chua chua, ngòn ngọt. Dâu tây thì thường có vào mùa khô, trái dâu màu đỏ, ở Đà Lạt có 2 loại: dâu tây Pháp màu đỏ nhạt, trái nhỏ nhưng vị ngọt hơn dâu Mỹ - trái to và hơi chua. Khi bạn mua dâu, người bán sẽ bỏ dâu vào hộp cartom có lóp rơm và lá dâu để tránh bị dập nát. Dâu tằm cũng có mùa vụ giống dâu tây, nhưng người ta ít chọn dâu tằm vì ăn không được ngon. Dâu tằm dùng để làm mứt rất ngon.
Đặc sản mứt miền ôn đới:
- Du khách cũng có thể mua các loại mứt đặc sản được bán trong khu chợ Đà Lạt để làm quà biếu. Có khá nhiều loại mứt cho bạn tha hồ lựa chọn như: mứt hồng (hay còn gọi là hồng khô), được làm từ trái hồng chín phơi khô, mứt mận, mứt đào, mứt dâu tây, mứt dâu tằm, khoai lang dẻo,…
Trà ở Lâm Đồng:
- Đến Đà Lạt, còn 1 thứ mà bạn không thể bỏ sót được, đó là trà. Trà Bảo Lộc nổi tiếng thơm ngon từ xưa đến nay. Chỉ riêng trà đã có trên dưới 10 loại, với nhiều cơ sở chế biến. Bạn có thể đến các cơ sở sau để mua, giá cả rất hợp lý, tùy theo từng loại nguyên chất hay có ướp tương.
Các loại rau củ quả:

Không chỉ là vương quốc của các loài hoa, Đà Lạt còn là xứ sở của các loại rau quả. Rau quả ở Đà Lạt có chất lượng cao, không những cung cấp cho các tỉnh trong nước mà còn xuất khẩu sang nước ngoài.
Rau Đà Lạt có khá nhiều chủng loại như: cải bắp, cải thảo, bó xôi, súp lơ, atisô, cần tây, đậu Hà Lan, cà rốt, khoai tây, su su, cải ngọt...

RAU SẠCH ĐÀ LẠT -MỘT HƯỚNG ĐI MỚI – MỘT CHÂN TRỜI RỘNG
Tuần lễ hội Đà Lạt 115 năm đã bước sang ngày thứ 4 (20/12/2008). Sáng ngày hôm qua 19/12 tại đường chính Trung tâm chợ Đà Lạt của thành phố Hội chợ rau Đà Lạt 2008 đã chính thức khai mạc.

Cùng với không khí mùa Noel nhộn nhịp, hơn 50 gian hàng rau xanh của các hợp tác xã, Công ty tư nhân trồng và xuất khẩu rau đã trưng bày sản phẩm rau, củ, quả các loại xanh mướt để chào bán.
Hội chợ rau Đà Lạt 2008 đã chính thức khai mạc.
Nhiều người đến Hội chợ mua rau và cho biết: giá rau xanh giảm so với nhiều ngày trước. Rau xanh xà lách, cải bắp sạch được chọn bày tại các điểm gian hàng chỉ từ 4.000 - 5.000/đồng/kg, giá các loại củ, cà chua, đậu nhiều loại khác bán tại hội chợ không vượt trên 10.000đồng/kg.
Nhiều cơ sở sản xuất rau cho biết hiện nay giá rau trên thị trường đã ổn định, giá tại vườn là 3 - 4triệu/sào so với tháng trước giảm 2-3triệu/sào.
Sức mua thị trường rau khá cao.
Hội Chợ Rau 2008 đã thu hút nhiều khách quan tâm về các quy trình sản xuất rau sạch của các đơn vị tham gia hội chợ. Do giá bình ổn nên sức mua cao, một số hợp tác xã, doanh nghiệp do dự về sức tiêu thụ của thị trường nên mang sản phẩm đến không đủ, đã phải tăng cường xe tải chở thêm rau tập kết ra Hội chợ ngay sau khai mạc 30 phút.


ATI SÔ- HƯƠNG VỊ TRÀ- HƯƠNG VỊ CỦA TÌNH YÊU VĨNH CỬU- 1 LOẠI THẢO DƯỢC TỪ THIÊN NHIÊN.

Ngày càng có nhiều người uống trà Atisô bởi vị thơm ngon và công dụng bổ dưỡng của nó. Vậy loại cây này mang lại những tác dụng kỳ diệu gì cho sức khoẻ?

1. Giàu vitamin và chất khoáng
Một lượng Atiso trung bình đáp ứng 20% nhu cầu vitamin C của cơ thể trong 1 ngày, cung cấp khoảng 60calo đồng thời giàu kali và magiê nên rất tốt cho tim mạch.

Khả năng chống lại quá trình ôxy hoá của Atisô giúp cơ thể chống lại các bệnh tật.

2. Tốt cho hệ tiêu hoá
Gan yếu, hoạt động kém sẽ không kịp tiêu hoá lượng thức ăn cơ thể đưa vào gây đau dạ dày, đầy bụng, đau bụng sau khi ăn và khó tiêu, Atisô kích thích gan tiết mật giúp hệ tiêu hoá hoạt động tốt.
Nhiều nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra những tiến triển rõ rệt khi điều trị chứng khó tiêu bằng chiết xuất astisô.
3. Giảm cholesterol và bệnh tim
Astiso hạn chế cholesterol từ các chất béo cơ thể hấp thu, gan không tiết đủ mật gây tăng cholesterol cho cơ thể nên những người mắc các bệnh về gan thường có chỉ số cholesterol cao.
Astisô kích thích gan tiết mật nên giúp giảm cholesterol. Nghiên cứu ở Đức đã chỉ ra rằng dùng chiết xuất Astisô trong thời gian 6 tuần giảm lượng cholesterol xấu LDL xuống còn hơn 22 %.
Astisiô ngừa việc hình thành những cholesterol mới ở vùng gan.
4. Giảm lượng đường máu
Gan tiết ra mật để tiêu hoá thực phẩm và chất béo cơ thể đưa vào đồng thời giữ lượng đường dư dưới dạng glycogen rồi biến đổi lại thành glucose cung cấp cho máu.
Đây là 1 hệ thống hoạt động hoàn hảo trong cơ thể. Tuy nhiên ở một số người, gan làm việc liên tục tạo ra quá nhiều glucose mà máu không cần tới, lượng glucose thừa này gây ra bệnh tiểu đường và các vấn đề sức khoẻ khác.
Qua nghiên cứu trên động vật, các nhà nghiên cứu đã thấy rằng trong Astiso có chứa chất có khả nặng ngăn chặn quá trình tạo ra quá nhiều glucose trong gan.
5. Lựa chon Atisô đủ tiêu chuẩn
Chọn Astisô có lá màu xanh, không nên dùng những loại lá đã phơi khô hay lá héo.
Nên tỉa khoảng 2,5cm từ ngọn cây và cắt khoảng 0,6cm phía đầu lá vì phần dưới rất thô ráp và không ăn được.
Có thể dùng Astisô dưới hình thức hấp cách thuỷ hay đun trong nước sôi khoảng 30 phút để ăn hoặc uống.


NGHỀ ĐAN LEN – MỘT LOAI SẢN PHẨM ĐẶC TRƯNG NƠI PHỐ NÚI, XỨ SỞ SƯƠNG MÙLoại hàng gia công từ len được coi là đặc sản của Đà Lạt. Du khách đến đây mấy ai quên mua đôi thứ từ áo, đến khăn, mũ len về làm quà cho người thân ở nhà.
Nghề đan len ở đây có từ bao giờ? Hỏi ra ít ai rõ, chỉ biết rằng, từ lâu lắm rồi, đôi kim đan đã trở thành người bạn thân thiết của mỗi người phụ nữ Đà Lạt.
Người đan len xưa kia chỉ hạn hẹp trong phạm vi gia đình. Trước là đan tay, sau này mới xuất hiện máy và hồi đó cũng chủ yếu đan thường, ít kiểu cách. Từ ngày giải phóng, thị trường len phong phú, nghề gia công hàng len cũng phát triển theo. Những năm bảy chín, tám mươi bắt đầu hình thành những tổ nhóm và hợp tác xã ở các phường (tập trung chủ yếu ở 6 phường nội thành) giải quyết lao động tại chỗ. Các tổ chức đoàn thể như thanh niên, phụ nữ cũng tham gia mở các cơ sở đan len tạo công ăn, việc làm cho nữ thanh niên. Tuy nhiên, quá trình hoạt động cũng "ba chìm bảy nổi" hợp rồi tan. Cuối cùng, hầu hết chỉ giữ lại ở hình thức gia đình hoặc tổ nhóm nho nhỏ, tiện việc quả lý, hơn nữa cũng linh hoạt hơn trong trường hợp có biến động thị trường tiêu thụ. Hiện nay Đà Lạt có thêm Xí nghiệp đan len xuất khẩu, là cơ sở được Công ty ing Zesba (Đài Loan) hỗ trợ thiết bị, cung ứng nguyên liệu và đặt gia công sản phẩm. Xí nghiệp còn thu hút tới 600 công nhân làm việc trực tiếp tại xưởng. Ngoài ra, còn có các vệ tinh tập trung hàng trăm lao động. Rồi mỗi công nhân cũng có thể là đầu mối làm ăn cho hai, ba người hay năm, mười người khác bằng cách đứng ra nhận hàng làm chung. Người nhận chịu trách nhiệm về mẫu mã, kỹ thuật cũng như thời gian giao nhận hàng. Từ chỗ dắt dây như thế, tính ra cả thành phố có tới vài ba ngàn người làm nghề này. Mọi người cho biết, từ năm ngoái đến nay, thị trường được mở rộng hơn trước. Khách hàng có khi là Hồng Kông, Đài Loan, hoặc Singapore. Cũng có đơn vị xuất trực tiếp, cũng có cơ sở thông qua đường dây ở Sài Gòn. Hàng chợ thì bán cho khách địa phương và khách du lich da lat hoặc đóng đi các tỉnh khác, hầu như chẳng lúc nào hết việc.
Còn chuyện thu nhập của người đan len thì sao? Đối với người đan len chuyên nghiệp có sử dụng máy điện tử thì một ngày có thể làm được từ 7 đến 10 áo. Loại xuất khẩu thì yêu cầu kỹ thuật chặt chẽ hơn hàng nội địa, nhưng giá gia công cũng cao hơn, ít cũng 5 ngàn đồng/chiếc. Thông thường, người làm đều đều, không gấp gáp gì, tháng cũng được 400-450 ngàn đồng. Còn nếu việc thường xuyên, tốc độ cao hơn thì trên nữa. Tuy vậy, đừng nghĩ nghề này "dễ ăn". Để có mức thu nhập đó, người thợ phải có tay nghề cao, vốn đầu tư tương đối. Một máy điện tử, thường cũng năm, bảy chỉ, loại tốt cũng cả cây vàng, nếu vốn ít chừng một vài triệu thì chỉ làm được hàng thông thường và năng suất cũng thấp hơn vì phải thêm những thao tác tạo kiểu. Số này thường dệt hàng chợ, không đòi hỏi phức tạp lắm nhưng tiền công ít. Một chiếc áo trẻ em khoảng 5-6 tuổi chỉ ngàn rưỡi, ngàn bảy, áo người lớn thì 2 ngàn, 2 ngàn rưỡi. Cứ thế mà "liệu cơm gắp mắm".
Mặc dù thời buổi hiện đại, máy móc là vậy nhưng nghề đan tay vẫn được coi trọng, bởi sản phẩm thủ công có vẻ đẹp riêng. Người sành dùng và có tiền thường đặt đan những chiếc áo dày dặn, công phu, pha màu cầu kỳ thường gọi là áo "Việt kiều". Loại này đến 7, 8 lạng len, có cái cả ký. Tiền công đan 40 - 50 ngàn đồng/chiếc, cả tiền len cũng tới trăm, trăm rưỡi một áo. Nhiều khách kỹ tính từ Hà Nội, Sài Gòn... đến Đà Lạt cũng đều khen hàng len ở đây rẻ và đẹp.
Khắp Đà Lạt có bao nhiêu quầy hàng len với biết bao nhiêu kiểu dáng, đa dạng, phong phú. Hàng len đúng là đặc sản của Đà Lạt. Nghề đan len là nghề thích hợp với điều kiện khí hậu, con người của thành phố du lịch mát mẻ này.


diendandulich.net

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét